«Ούτε ψύλλος στον κόρφο τους» αποδεικνύεται για τους εργαζόμενους η «ψηφιακή κάρτα εργασίας», που τόσο πολύ διαφημίστηκε ως φιλεργατικό μέτρο τόσο από την κυβέρνηση της ΝΔ, όταν ψηφίστηκε, το 2021, όσο και από την ηγετική ομάδα της ΓΣΕΕ, τον ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ και άλλα κόμματα που διεκδικούσαν την «πατρότητα» του μέτρου.
Υπενθυμίζεται ότι η «ψηφιακή κάρτα» χρηματοδοτείται από την ΕΕ και το Ταμείο Ανάκαμψης, ως ένα ακόμα αντιλαϊκό προαπαιτούμενο για τη ροή χρήματος προς τους επιχειρηματικούς ομίλους.
Σήμερα δε, που το υπουργείο Εργασίας σπεύδει με ειδική εγκύκλιο να ενημερώσει τη μεγαλοεργοδοσία για το νέο εργαλείο «απλήρωτης δουλειάς» που της παρέχει, αποδεικνύεται πόσο δίκιο είχαν τα σωματεία όταν προειδοποιούσαν για τον χαρακτήρα του μέτρου, τότε που ψηφιζόταν με τον νόμο – έκτρωμα 4808/2021 (νόμος Χατζηδάκη).
Στην εγκύκλιο αυτή, λοιπόν, προβλέπονται μεταξύ άλλων μία ώρα δουλειάς χάρισμα στους βιομηχάνους κατ’ απαίτησή τους, η «ευέλικτη προσέλευση» μέχρι και 2 ώρες για να κουκουλώνεται η υποδηλωμένη εργασία και μια σειρά από άλλα μέτρα.
«Γενικά, η σήμανση της ψηφιακής κάρτας θα πρέπει να είναι σύμφωνη με την πραγματική έναρξη ή την πραγματική λήξη της απασχόλησης στις κτιριακές εγκαταστάσεις της επιχείρησης», αναφέρεται στην εν λόγω ερμηνευτική εγκύκλιο (37271/21-06-2024) του υπουργείου Εργασίας για τον τρόπο εφαρμογής της «ψηφιακής κάρτας». Ταυτόχρονα το υπουργείο προειδοποιεί για «κυρώσεις», σε περίπτωση που εργαζόμενος βρεθεί «να εργάζεται στις κτιριακές εγκαταστάσεις της επιχείρησης πριν την έναρξη του ψηφιακά δηλωθέντος ωραρίου εργασίας του και δεν έχει σημάνει την κάρτα του ή βρεθεί να εργάζεται αφού έχει σημάνει την κάρτα του κατά τη λήξη του ψηφιακά δηλωθέντος ωραρίου του».
Από όσα όμως ακολουθούν το παραπάνω κείμενο αποδεικνύεται ότι πρόκειται για ισχυρισμό ο οποίος ακυρώνεται από σωρεία εξαιρέσεων, ώστε να νομιμοποιείται η παραβίαση του ωραρίου. Κυρίως γίνεται σαφές ότι η θέσπιση αυτού του εργαλείου γίνεται για να μετράει «ψηφιακά» την ένταση της εκμετάλλευσης και να διευκολύνει την εργοδοσία να επιβάλλει τα ωράρια – λάστιχο.
«Κουκούλωμα» της υποδηλωμένης εργασίας
Ενα κρίσιμο ζήτημα που περιλαμβάνεται στην εγκύκλιο και δίνει αέρα στα πανιά της εργοδοσίας είναι η δυνατότητα της «ευέλικτης προσέλευσης» του εργαζόμενου μέχρι 120 λεπτά.
Με τη μέθοδο αυτή, πρώτον, ο εργοδότης μπορεί να μεταβάλλει καθημερινά την έναρξη και τη λήξη του ωραρίου εργασίας σε ένα εύρος 4 ωρών, χωρίς καν να θεωρείται καταχρηστική η συνεχής αλλαγή ωραρίου! Και, δεύτερον, το «ευέλικτο ωράριο» προσφέρει στον εργοδότη τη δυνατότητα να καλύψει τα ίχνη της υποδηλωμένης εργασίας. Για παράδειγμα: Εργαζόμενος με ωράριο 08.00 – 16.00 αναγκάζεται να δουλεύει έως τις 18.00. Αν η κάρτα ενεργοποιείται με υπόδειξη του εργοδότη κάθε μέρα στις 10.00, τότε μπορεί «νόμιμα» να κάθεται έως τις 18.00. Στην περίπτωση που γίνει έλεγχος στο διάστημα 08.00 – 10.00 ο εργοδότης εύκολα μπορεί να ισχυριστεί πως ο εργαζόμενος μόλις προσήλθε στην εργασία του καθώς βρίσκεται εντός του διαστήματος «ευέλικτης προσέλευσης» και να «χτυπήσει» την κάρτα. Η «ευελιξία» αυτή δίνεται και για τους εργαζόμενους μερικής απασχόλησης, δηλαδή για την κατηγορία εργαζομένων που πλήττεται σε τεράστιο βαθμό από την υποδηλωμένη εργασία.
Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι η ενεργοποίηση της κάρτας γίνεται σε ελάχιστα δευτερόλεπτα και μπορεί να «χτυπηθεί» αμέσως μόλις γίνει αντιληπτή η παρουσία της Επιθεώρησης Εργασίας, καθώς δεν δίνεται η δυνατότητα στους επιθεωρητές να μπλοκάρουν τις υποβολές για όσο διάστημα διαρκεί ο έλεγχος.
Και 1 ώρα τζάμπα τη μέρα στους βιομηχάνους
Μια ακόμα «εξαίρεση» είναι η δυνατότητα που δίνεται στην εργοδοσία στον τομέα της βιομηχανίας να απασχολεί τον εργαζόμενο τουλάχιστον μία ώρα επιπλέον τη μέρα, χωρίς αυτή να δηλώνεται στο ωράριο εργασίας. Το πρόσχημα, όπως το περιγράφει η εγκύκλιος, είναι ότι απαιτείται ένας χρόνος προετοιμασίας του εργαζόμενου για να μπει στη διάθεση του εργοδότη! Μάλιστα, σχετικό αίτημα είχε διατυπώσει ο ΣΕΒ προς το υπουργείο Εργασίας, ώστε αυτός ο «χρόνος προετοιμασίας» να μη μετράει στον χρόνο εργασίας, και προφανώς το υπουργείο έσπευσε να ικανοποιήσει τους βιομηχάνους.
«Η Βιομηχανία είναι ένας κλάδος οικονομικής δραστηριότητας, στον οποίο ενδέχεται να απαιτείται χρόνος προετοιμασίας των εργαζομένων, πριν την ανάληψη υπηρεσίας και μετά τη λήξη της. Στην περίπτωση που ισχύει κάτι τέτοιο, ο χρόνος αυτός, ο οποίος δεν δύναται να υπερβαίνει τα 30 λεπτά προ της έναρξης και τα 30 λεπτά μετά τη λήξη της εργασίας (εκτός αν απαιτείται μεγαλύτερος χρόνος προετοιμασίας που δικαιολογείται από αντικειμενικούς λόγους και μπορεί να αποδειχτεί κατά την ελεγκτική διαδικασία), δεν αποτελεί χρόνο εργασίας», αναφέρεται στη σχετική εγκύκλιο του υπουργείου, με την οποία χαρίζεται 1 ώρα τη μέρα απλήρωτη στους βιομηχάνους.
Υποχρέωση του εργαζόμενου το χτύπημα της κάρτας
Στην εγκύκλιο επισημαίνεται επίσης ότι «η σήμανση (σ.σ. το “χτύπημα”) της ψηφιακής κάρτας (…) αποτελεί υποχρέωση του εργαζομένου». Με αυτόν τον τρόπο θα μπορεί ο εργοδότης να ασκεί πιέσεις στον εργαζόμενο για να «χτυπάει» την ψηφιακή κάρτα αργότερα και αν εντοπιστεί ότι η σήμανση δεν αντιστοιχεί στην ψηφιακή δήλωση του ωραρίου εργασίας, τότε η ευθύνη βαραίνει τον εργαζόμενο! Ετσι, ακυρώνεται και όλο το μέχρι τώρα προπαγανδιστικό αφήγημα της κυβέρνησης που έλεγε ότι η «ψηφιακή κάρτα» είναι δικαίωμα του εργαζόμενου και υποχρέωση του εργοδότη.
Τα διευθυντικά στελέχη των 900 ευρώ…
Τέταρτο δωράκι στην εργοδοσία είναι ότι οι εργαζόμενοι που θεωρούνται διευθυντικά στελέχη «εξαιρούνται από την υποχρέωση σήμανσης της ψηφιακής κάρτας», όπως αναφέρεται και στην εγκύκλιο. Εδώ το «κόλπο» βρίσκεται στην αλλαγή προϋποθέσεων για να χαρακτηριστεί ένας εργαζόμενος διευθυντικό στέλεχος, η οποία έγινε με μια άθλια Υπουργική Απόφαση μετά την ψήφιση του νόμου Χατζηδάκη.
Μέχρι τότε έπρεπε να συντρέχουν σωρευτικά ορισμένες προϋποθέσεις όπως: Πολύ μεγαλύτερες αποδοχές από τον μέσο μισθό, διευθυντικό δικαίωμα πάνω στους εργαζόμενους, θέση εποπτείας μέσα στην επιχείρηση, δικαίωμα λήψης αποφάσεων και υπογραφής αντί για τον εργοδότη κ.ά.
Με την Υπουργική Απόφαση τα κριτήρια αυτά εφαρμόζονται πλέον διαζευκτικά και προσδιορίζονται 3 κατηγορίες (Α’, Β’, Γ’) «διευθυντικών στελεχών». Ωστόσο, στην κατηγορία Α’ δεν ορίζονται ως κριτήριο, ούτε καν αόριστα, οι ιδιαίτερα αυξημένες αποδοχές! Αυτό σημαίνει ότι ως «διευθυντές» μπορούν να οριστούν, απλώς με έναν όρο στην ατομική σύμβαση, εργαζόμενοι των 900 ευρώ, εργαζόμενοι με τον βασικό μισθό, ακόμα και με μερική απασχόληση! Και οι οποίοι θα μπορούν να δουλεύουν «νόμιμα» οποιαδήποτε μέρα και ώρα! Με δυο λόγια, για όσους εργαζόμενους καταχωρίζονται ως «διευθυντές» στην «ψηφιακή κάρτα» δεν θα δηλώνεται καθόλου ωράριο εργασίας.
Και τρία «χτυπήματα» δώρο
Το «κερασάκι στην τούρτα» είναι η πρόβλεψη που αναφέρει η εγκύκλιος ότι υπάρχει η περίπτωση να μη «χτυπηθεί» η κάρτα από «αμέλεια» του εργαζόμενου (!). Σε αυτήν την περίπτωση, λοιπόν, για «μέχρι 3 μονά χτυπήματα τον μήνα ανά εργαζόμενο» δεν θα επιβάλλεται πρόστιμο, παρά θα γίνεται σύσταση.
Η παραπάνω λίστα εξαιρέσεων δεν είναι εξαντλητική καθώς είναι σίγουρο ότι θα προστεθούν κι άλλες κατά την εφαρμογή της «ψηφιακής κάρτας», ενώ δεν θα λείψουν και οι διάφοροι συνδυασμοί τους καθώς η εργοδοσία έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα ευρηματική, ιδιαίτερα όταν έχει μπροστά της ένα τόσο πλούσιο μενού για τη διάλυση κάθε έννοιας σταθερού εργάσιμου χρόνου και για την απογείωση της δουλειάς – λάστιχο.
ΠΗΓΗ: Ριζοσπάστης
